Американската компанија за вештачка интелигенција собрала 10 милијарди фотографии од луѓе, а целта е секој човек во светот да го смести во базата на податоци, за да може да се идентификува во случај на криминал.
Употребата на вештачка интелигенција веќе се користи за формирање на нашите навики и ставови, што доведува до целосна контрола врз луѓето, губење на слободата, предупредуваат експертите.
Њујоршката Cleary AI ја пополнува својата база на податоци со фотографии од луѓе кои пребаруваат извори како Facebook, YouTube и милиони други сајтови, а нивната технологија веќе ја користат бројни агенции за спроведување на законот и владини агенции ширум светот. За да се борат против криминалот, тие сакаат да направат колекција од 14 фотографии за секој од 7 и пол милијарди луѓе.
Експертот за медиуми и нови технологии, д-р Мирко Стојковиќ, за Спутник изјави дека постојат неколку начини за собирање биометриски податоци за луѓето, понекогаш по држави, понекогаш по компании. Наплатата е повеќе или помалку регулирана, но нејзината цел е секогаш да собира што е можно повеќе податоци, бидејќи тоа и овозможува на државата подобро да ги контролира своите поданици, но вреди и компаниите да остварат што поголем профит.
Хуманоста во ножици меѓу два интереси
„Како граѓани и потрошувачи сме на ножици помеѓу два вида интереси, она што е во прашање е нашето право на приватност. Во некои земји регулативите се порегулирани, добар пример е Европската Унија која има GDPR (Општа регулатива за заштита на податоци), систем на различни регулативи и закони кои штитат од фотографирање и други податоци, и слично во Србија која го има Законот за заштита на лични податоци.
„Постои основа врз која може да се гради одбраната од континуираниот мониторинг, но таа се гради на бирократски начин преку законите, а практиката покажува дека тие се заобиколуваат на различни начини“, вели Стојковиќ.
Тој го разбира размислувањето кое води до аргументот дека овој вид на надзор е нешто што го намалува криминалот, но вели дека постојат бројни студии кои на многу прецизен начин покажуваат дека намалувањето на криминалот е многу мало во споредба со степенот на прекршување на приватноста со дигиталниот надзор.
„Криминалците го заобиколуваат законот, како што ограбуваат банки со чувари и камери, истото ќе го прават, без разлика на камерите што снимаат луѓе на улица, само ќе бидат повнимателни.
Ќе најдат можност да ја хакнат камерата или да се сокријат на некој друг начин. Проблемот со овој вид на надзор е всушност за сите други, бидејќи никој од нас нема да го посвети животот на тоа да не биде препознаен на социјалната мрежа или да не биде видлив на улица. Ние ќе бидеме оние чии податоци ќе се собираат и обработуваат, ние ќе бидеме оние чиј начин на размислување и однесување ќе биде модифициран во согласност со желбите на најдобриот понудувач“, тврди Стојковиќ.
Целта е исклучиво профит
Тој додава дека оваа технологија ќе биде од најголема помош за корпорациите чија цел е исклучиво профит. Тој смета дека „собирањето лица“ и воопшто употребата на вештачката интелигенција е во голема мера насочена кон формулирање на нашите ставови и навики, да се формираат на одреден начин како пластелин, во согласност со барањата на оној кој најдобро плаќа.
Кој ќе плати и ќе рече, сакам некој да ми купи сладолед од ванила, сакам да купам жени на возраст од 29 до 34 години, кои живеат тука и таму, тој ќе добие целни области, вести кои се формулирани на таков начин што свесно или несвесно туркаат кон купување на тој производ за кој некој производител платил за тој вид маркетинг кампања. Рекламите што ги гледаме на телевизија се само дел од она што ги обликува нашите ставови и нашите мислења за различни работи“.
Стојковиќ додава дека во последно време развојот на вештачката интелигенција достигнал такво ниво што нејзината примена е можна секојдневно. Постои програма „Muvi best“ која следи дали очите се врзани за екранот додека гледате реклами. Гледачот кој ги следи 15, 20 минути без да погледне, добива бесплатен билет за кино. За тоа време добива информации кои го засегаат.
Апсолутна контрола и губење на слободата
Овој рецепт е познат повеќе од сто години, но сега, во комбинација со вештачката интелигенција и рекламирање и разни медиуми кои имаат свои агенди, резултатот е маса која апсолутно се однесува во склад со она што и се соопштува.
„Тоа е апсолутна контрола, нема слобода на духот, нема слобода воопшто. Мислам дека слабиот аргумент е дека криминалот е нешто што е основна цел на оние кои се занимаваат со вештачка интелигенција на таков начин, со ваков надзор, бидејќи криминалот не се намалува многу. Мислам дека контролата на луѓето е всушност крајниот извор на сето ова“, заклучува Стојковиќ.
Сепак, компанијата од Менхетен не оди мазно со своите намери, поднесени се тужби за собирање податоци од туѓи извори и искористување на слики. Фејсбук, Гугл, Твитер, Јутјуб и други компании побараа забрана за фотографирање од нивните страници и бришење на претходно собраниот материјал. Компанијата повикува на Првиот амандман, бидејќи сликите се преземени од „јавниот интернет“.