Популарноста на доларот не е споредлива со реалната тежина на американската економија, пишува Le Figaro. Самите американски претставници гледаат сериозни закани за доларот и во еврозоната и подемот на Кина и во криптовалутите. Затоа, отфрлањето на хегемонијата на американската валута сепак би се случило, но поради ситуацијата во Украина тоа ќе се случи многу побрзо, пишува весникот.
Парите од една страна подгреваат војни, а од друга и самите се хранат со нив, пишува Le Figaro. САД, иако самите не учествуваат во настаните во Украина, направија оружје за масовно уништување од доларот за да ја дестабилизираат Русија. Тие замрзнаа половина од златните и девизните резерви на Русија – ова досега не се случило во толкав обем.
Но, ова е оружје со две острици, предупредува авторот на статијата. Затоа што сега оние што ги чуваат своите резерви во долари не можат да бидат сигурни дека еден ден САД нема да им ги украдат, рече Виачеслав Володин: „ Ова е почеток на крајот на монополот на доларот во светот “.
Авторот на написот забележува дека тоа не се само празни зборови, бидејќи кога членките на ОН гласаа за исклучување на Русија од Советот за човекови права, 24 од 193 земји гласаа против, а 58 беа воздржани.
Лери Финк, шеф на компанијата за финансиски менаџмент БлекРок, ги повторува зборовите на Володин. Во писмото до акционерите, тој напиша дека ерата на глобализација е завршена. Според него, дигиталната валута ќе се развива поактивно, а земјите ќе ја преиспитаат нивната зависност од странски валути.
Досега американската валута беше безбедно засолниште за многумина на валутните пазари, но дали ќе го изгуби својот универзален статус, се прашува авторот на статијата.
Тој потсетува дека доларот, повеќе од која било друга валута, зависел од развојот на светската историја во изминатите сто години. Нејзината хегемонија беше формално воспоставена неколку недели по истоварувањето на сојузниците во Нормандија во 1944 година. Европските земји беа во урнатини по војната, а доларот беше единствената стабилна размена за злато. Останатите валути беа врзани за неа по стабилен девизен курс.
Виетнамската војна имаше негативно влијание врз доларот. Во 1971 година, претседателот Никсон го одвои доларот од златото, што доведе до слободен промет на валутата на пазарот. Доларот доби нова тежина со падот на Берлинскиот ѕид, кога пазарната економија се прошири на целата планета, а протокот на капитал стана тесно поврзан со Волстрит и Вашингтон. Експертите исто така го поврзуваат таквото ширење на доларот со „мрежен ефект“. Така, широката употреба на доларот ги принудува новите корисници да се прилагодат на условите што владеат. Излегува ефект на снежна топка.
Според американското Министерство за финансии, во светот има 950 милијарди долари во оптек.„ Цел свет како да дал вечен заем со нулта стапка! “ – пишува авторот на написот. И САД се слободни да издаваат државни обврзници за да го покријат својот буџетски дефицит и да донесат странски инвестиции. Значителен дел од овие инвестиции сега се во рацете на централните банки на различни земји, за кои се чини дека таквата распределба на средствата е што е можно побезбедна. 58,5% од златните и девизните резерви на земјите се содржани во долари – тоа е многу повеќе отколку во јени или евра.
Дополнително, земјите кои одлучија да ја поврзат својата национална валута со доларот претставуваат повеќе од 50% од светскиот БДП (додека самите држави само 22%). Меѓународната трговија е исто така во долари (96% од целата трговија во Америка, 74% во Азиско-пацифичкиот регион). Исклучок е Европа, каде доминира еврото.
Излегува дека доларот сега зазема место во светскиот систем што е непропорционално со големината на американската економија. Американските експерти од Федералните резерви идентификуваа три главни проблеми кои можат да ја загрозат хегемонијата на доларот.
Прво, европската интеграција е во пораст, а со оглед на важноста на финансиските пазари во еврозоната, ова може да претставува закана за доларот. Тие ја забележуваат и одлуката на Европејците да издаваат еврообврзници, кои можат да им конкурираат на американските обврзници. Покрај тоа, ЕУ се движи по патот на „ зелените финансии “ и дигиталната валута.
Второ, моќта на Кина расте. Нејзиниот БДП во однос на паритетот на куповната моќ веќе го надминува оној на САД, а во 2030-тите се очекува да ги надмине САД и според апсолутен БДП. Но, во исто време, јуанот не е вистински конвертибилен и капиталот во Кина не може слободно да циркулира – има премногу пречки за ова. Покрај тоа, инвеститорите не им веруваат на кинеските институции во отсуство на владеење на правото.
Трето, моделите на плаќање се менуваат во светот. На пример, ова се должи на појавата на дигитални пари и кај приватни лица и кај државата. Како што забележува авторот на статијата, криптовалутите стануваат „ нов фронт “ во студената технолошка војна меѓу Кина и Соединетите држави. Но, не зборуваме за испарливи и шпекулативни криптовалути како биткоинот, туку за „ стабилни монети “, кои за една или две години ќе можат да издаваат различни централни банки.
Конкретно, Кина се обидува да создаде систем за прекугранично плаќање кој би работел со различни дигитални валути со цел на овој начин да ја поткопа хегемонијата на доларот. Сега тој заедно со Хонг Конг, Тајланд и ОАЕ ја развива платформата mBridge, чија цел е да врши плаќања во реално време со минимални трошоци без посредници. Електронските пари може да помогнат да се доведе кинеската валута на меѓународно ниво – досега само 1,7% од сите трговски трансакции во светот се вршат во јуани. Покрај тоа, Кина нуди свој систем за замена на SWIFT.
Како што забележува поранешниот главен економист на ММФ Кенет Рогоф, благодарение на ситуацијата што се создаде по почетокот на руската специјална операција во Украина, хегемонијата на доларот нема брзо да исчезне, но процесите што требаше да траат околу половина век можат сега се случуваат за 20 години, пишува Le Figaro.