За Европа зимата оваа година ќе биде тешка, пишува The Economist. Тоа ќе биде тест за единството и непоколебливоста на континентот. Недостигот на енергија може да доведе до внатрешни борби меѓу земјите-членки и таканаречената политика „просјак-твој сосед“, каде што државите се задржуваат на гасот наместо да го испраќаат понатаму. Покрај тоа, претстојната „гасастрофа“ ќе доведе до банкрот на многу претпријатија и значително намалување на БДП во еврозоната, се вели во британското издание.
Овогодинешната зима во Европа ќе биде сурова и може да посее раздор меѓу земјите-членки на ЕУ околу енергетската криза. Брзо се влошува бидејќи шефот на Кремљ Владимир Путин го ограничува снабдувањето со руски гас, пишува The Economist. Во текот на изминатите децении, Европската унија беше на работ на расцепување поради неколку катастрофи , имено еврокризата во раните 2010-ти и миграциската криза во 2015 година . „ Тоа ќе биде уште еден тест за единството и непоколебливоста на континентот “.
Повеќето Европејци сè уште не ја гледаат или мирисаат претстојната гасастрофа , но пазарот веќе испраќа алармни сигнали, продолжува британското издание. Цените за испораките на гас оваа зима ќе бидат високи како во март по избувнувањето на непријателствата во Украина и седум пати повисоки од вообичаеното. Владите на Франција и Германија веќе се подготвуваат за деловни неуспеси, а некои инвеститори се обложуваат на тоа кои индустриски компании ќе пропаднат до крајот на годината. Дури и искусни трговци навикнати на војни и пресврти изразуваат загриженост. Во исто време, европските политичари не можат да им пренесат на своите граѓани дека во иднина ќе треба да се направат тешки избори.
Заканата од тешка енергетска криза надвисна над Европа по избувнувањето на непријателствата во Украина, пишува The Economist. Навистина, поради санкциите и уцените со гас од Москва, ЕУ може да го загуби својот главен снабдувач, Русија. Гасот сочинува четвртина од потрошувачката на енергија во Европа, а Кремљ обезбедува една третина од тоа, објаснува авторот. Во некои земји, како што е Германија, соодносот во корист на Русија е уште поголем. Меѓутоа, за разлика од нафтата и јагленот, со кои се тргува низ целиот свет, гасот може да се испорачува само преку гасоводот или во течна форма, користејќи постројки за кои се потребни години за да се изградат и реконфигурираат.
Путин добро знае дека Русија доминира на пазарот на гас, пишува The Economist. Без извозот на нафта, руската економија би пропаднала, бидејќи во изминатите пет години, продажбата на црно злато во просек изнесувала 10% од БДП на земјата. Гасот сочинува само 2%, па Кремљ може и без него, па веруваат дека со вртење на чешмата повеќе и штетат на Европа отколку на себе.
Пред неколку недели, можеби изгледаше дека Европа може да го избегне најлошото сценарио со зголемување на снабдувањето со ЛНГ од САД и од други места и создавање резерви. Но, сега ситуацијата се влоши. Причината за тоа беа проблемите во складиштата за гас во Норвешка и топлото време, што ги зголеми трошоците за електрична енергија потребна за климатизација. Но, најголемиот проблем е намалувањето на рускиот концерн Газпром на испораките на гас за Европа. Првично, тие веќе беа само половина од вообичаеното ниво, но сега продолжуваат да паѓаат. Во Москва, она што се случува се објаснува со поправка на Северен поток. Но, Русија не направи ништо за да го компензира недостатокот на извоз со помош на алтернативни патишта низ Украина. Трговците веруваат дека Путин намерно ги намалува залихите,
Потрошувачите кои користат гас за греење и готвење, но и како извор на електрична енергија, не сфаќаат што ги чека, предупредува авторот. Обичен Германец плаќа за гас цена која е 70% под пазарната цена. Но, хемиската индустрија и фабриките за стакло, како и многу други компании, вклучително и најуспешните во Германија, имаат големи проблеми. Запирањето на снабдувањето со сино гориво од Русија може да доведе до намалување на БДП во еврозоната за 3,4% и зголемување на инфлацијата за 2,7%. Германија уште повеќе ќе страда од ова.
Можеби мислите дека рецесијата и инфлацијата не би биле толку страшни, бидејќи во 2020 година БДП на Европа падна за 6% поради коронавирусот, но енергетската криза е полна со голема закана. Факт е дека недостигот на енергија може да доведе до политика на „ рушење на соседот “, кога државите ќе акумулираат гас дома наместо да го испраќаат во други земји. На крајот, ова може да доведе до неплаќање или, на пример, да ја влоши должничката криза во Италија, што е опасно за целата еврозона. Покрај тоа, поддршката за конфронтациониот курс кон Русија може да ослаби во ЕУ.
Во овој поглед, европските влади треба да почнат да се подготвуваат за енергетски шок оваа зима токму сега. За да го направат ова, тие мора да ги надминат националните граници. Исто така, неопходно е да се создаде унифициран систем за дистрибуција на енергија што ќе работи низ целиот континент: енергетски интензивните претпријатија треба да бидат првите што ќе настрадаат, обичните потрошувачи последни. Земјите треба да делат складишта за гас меѓу себе и да гарантираат бесплатен транзит на сино гориво. Колку е поинтегриран овој систем, толку ќе биде поодржлив. И на крај, политичарите мора да бидат искрени со јавноста дека потрошувачките цени ќе треба да се зголемат за да се намали потрошувачката и да се наполни складиштето. Дури и малите доброволни промени во животните навики, како што е намалувањето на нивото на греење, можат да помогнат.
На овој начин Европа не само што ќе може да ги преживее следните месеци, туку и засекогаш ќе се ослободи од енергетската зависност од Русија. Дополнително, ова ќе создаде јасен систем за енергетска безбедност низ целиот континент и ќе ја забрза транзицијата кон почисти извори на енергија, објаснува авторот: „ За време на кризи, Европа обично се здружува. Време е да го направиме тоа повторно. Ако го читате ова во Париз или Мадрид со вклучена клима, намалете ја малку “, стои во текстот на The Economist.